انواع خوشبو کننده ها و تفاوت های آن ها
اغلب اوقات هنگام خرید یک محصول خوشبو کننده کلماتی مانند: خوشبو کننده گازی، خوشبو کننده اتوماتیک، خوشبو کننده ارزان، خوشبو کننده ژلی و… به گوشمان خورده است. اما سوال اینجاست که آیا هر محصول خوشبو کننده ای مناسب است؟ آیا نیاز ما را در حوزه ی معطر سازی هوا به شیوه ای سالم می تواند برطرف سازد؟ در این مقاله به معرفی انواع خوشبو کننده ها و تفاوت های آنها می پردازیم.
در حوزه ی محصولات تلطیف هوا سه دسته کلی وجود دارد:
-
خوشبو کننده های گازی که معمولا دستگاه اتوماتیک هم دارند.
-
خوشبو کننده های مایع که به صورت دستی اسپری می شوند.
-
خوشبو کننده های جامد و ژلی.
اما در این بین، رایج ترین نوع خوشبو کننده ها، خوشبو کننده های گازی هستند. در جنگ جهانی دوم برای اولین بار مکانیسم مایع تحت فشار ابداع شد. در آن زمان برای فراری دادن حشرات، سم را تحت فشار داخل قوطی ها پر می کردند تا حمل و استفاده از آن ها در شرایط جنگی راحت تر باشد.
بعدا این ایده مطرح شد که میتوان از این مکانیسم برای آزاد سازی رایحه هم استفاده کرد. در دهه ی 70 میلادی به دلیل مضراتی که این خوشبو کننده ها برای محیط زیست، لایه ازون و انسان داشتند؛ استفاده ی از آن ها طبق قوانین بهداشتی ممنوع شد و به جای استفاده از گازهای مضر از گازهایی مانند پروپان و بوتان در آن ها استفاده شد. البته خود این گاز ها هم برای گرمایش کره زمین و هم برای انسان های حساس مضر هستند.
مضرات خوشبو کننده های گازی:
- خوشبو کننده های گازی چون در حالت گازی هستند، ابتدا جریان هوا آن ها را جابجا می کند. یعنی خیلی سریع از محیط خارج می شوند. مثلا تهویه سرویس ها خیلی سریع آن ها را مکش کرده و به بیرون انتقال می دهد. به همین دلیل مجبور به استفاده از دستگاه اتوماتیک هستند که هر چند دقیقه یکبار آن ها را در فضا پخش کند.
- این اسپری ها در جایی که بوی بد وجود داشته باشد، بوها را با هم مخلوط می کنند. یعنی عملا فضا را سنگین تر می کنند.
- این اسپری ها به دلیل اینکه در ساختارشان از موادی مانند پروپان و بوتان و گازهای مشابه استفاده می شود، هم برای بدن انسان و سیستم تنفسی و هم برای محیط زیست مضر هستند. معمولا افراد حساس خیلی سریع به این گاز ها واکنش داده و سردرد می شوند. علامت آتش زا بودن پشت قوطی این محصولات، به دلیل وجود همین مواد است.
خوشبو کننده های مایع نیز اولا صرفا خوشبو کننده هستند و بحث خنثی کنندگی را ندارند. ثانیا اینکه عطر استفاده شده در ساخت آن ها عموما عطرهای صنعتی است. خوشبو کننده های مایع بسته به نوع امولسیفایر های بکار رفته در ساخت شان می توانند حساسیت زا باشند یا نباشند؛ که این بستگی به فرمولاسیون و کیفیت مواد سازنده آن ها دارد. عطرهای صنعتی بوی خوبی دارند اما مشخص نیست این بوی خوب دقیقا بوی چیست! این عطرها یا ترکیبات آروماتیک هستند یا بیس اتیل استات دارند.
خوشبو کننده های جامد نیز به دلیل محدودیت در میزان استفاده و آزاد سازی رایحه توفیق چندانی در بازار پیدا نکرده اند.
اما در مورد خوشبو کننده های عطرینه این نکته را یاد آور می شویم که عطرینه صرفا خوشبو کننده نیست؛ بلکه یک محلول چند منظوره است. یعنی با محصولاتی که به عنوان خوشبو کننده، چه گازی و چه مایع، وجود دارد متفاوت است و تفاوت آن در خنثی کنندگی بوهای نا مطبوع و ضد عفونی کردن سطوح است. از همین امروز عادت کنید از واژه ی محلول چند منظوره بجای خوشبو کننده استفاده کنید. خاصیت خنثی کنندگی عطرینه موجب می شود تا بو ها با هم مخلوط نشوند. اسپری خوشبو کننده هوا عطرینه، بوی سیگار، سرویس بهداشتی، غذا، حیوانات خانگی و بوهایی از این قبیل را که عموما بعنوان بوهای ارگانیک شناخته می شوند، به راحتی خنثی می کند. ضمن این که از لحاظ سلامت، سالم ترین محصول در حوزه ی تلطیف هوا به شمار می رود.
آیا خوشبو کننده های عطرینه شیمیایی هستند؟
منظور از شیمیایی بودن یک محصول این است که آیا در حوزه ی ایجاد مخاطره یا حساسیت برای انسان هست یا خیر؟ در مورد اسپری خوشبو کننده هوا عطرینه در پاسخ با قاطعیت باید گفت خیر. عطرینه عارضه ی جانبی برای پوست یا تنفس ایجاد نمی کند. تمام گواهی های پزشکی که دال بر این موضوع است مستند و قابل ارائه است. روایح عطرینه همان فرمولاسیون بوی واقعی را دارند که بطور مصنوعی تولید شده اند. به همین دلیل بسیار شبیه به بویی هستند که مثلا ما از پرتقال یا هلو یا بقیه روایح در ذهن داریم. حلال آن هم آب است.
آیا محلول عطرینه، گیاهی است؟
اخیرا گرایشی در کشورمان ایجاد شده است که معتقدند برای پیشگیری یا درمان بسیاری از حساسیت ها و دردهای نا آشنا باید مواد شیمیایی را کنار گذاشته و یکسره سراغ مواد کاملا طبیعی یا گیاهی برویم. به همین دلیل در اغلب اوقات از ما درباره گیاهی یا شیمیایی بودن عطرینه سوال می شود. هدف افراد از این پرسش، کشف احتمال حساسیت زایی و مضر بودن یا نبودن این محصول است.
در جواب به این سوال باید ابتدا یک سوء تفاهم لفظی را برطرف کنیم و آن اینکه بین واژه ی شیمیایی و واژه ی ساختگی تفاوت وجود دارد. چون همه می دانیم که مواد طبیعی از جمله گیاهان و عصاره های آنها، همگی شیمیایی اند یعنی حاوی ترکیبات شیمیایی هستند. بعبارتی ظاهرا این افراد منظورشان از واژه شیمیایی، واژه ساختگی (یا مصنوعی یا همان ساخته دست بشر) بوده است. در واقع این افراد ترجیح می دهند از مواد طبیعی بجای مواد ساخته ی دست بشر استفاده کنند.
پس مسئله این است که توضیح دهیم آیا استفاده از هرگونه مواد ساختگی، مضر است و اینکه آیا مصرف هر نوع ماده طبیعی و یا مواد با منشأ گیاهی مفید است؟
مسلما بسیاری از موادی که عموم افراد از آنها استفاده می کنند همگی ساختگی اند. تقریبا تمامی عطر و ادکلن های مورد مصرف و تمامی روایح موجود در مواد آرایشی بهداشتی ساختگی اند و عموما برای بسیاری از افراد حساسیتی ایجاد نمی کنند. در واقع روایح ساختگی با کیفیت، معمولا نسبت به ترکیبات گیاهی حساسیت کمتری ایجاد می کنند! چون عصاره های گیاهی از ترکیبات شیمیایی بسیار بیشتر و پیچیده تری تشکیل شده اند که معمولا امکان حساسیت زایی بیشتری برای افراد دارند.
اسپری خوشبو کننده هوا عطرینه، گیاهی نیست بلکه از روایح با کیفیت و مجاز بهداشتی است (Fine Fragrance). نه فقط بر اساس تاییدیه ها، بلکه بر اساس استفاده ی هزاران مصرف کننده محترم، تاکنون تقریبا هیچ موردی مبنی بر حساسیت زایی تنفسی و پوستی گزارش نشده است. حتی تعدادی از مصرف کننده های محترم، دچار آسم بوده اما با این وجود باز هم از محصول عطرینه استفاده می کنند و دچار تنگی نفس هم نمی شوند. البته بدیهی است که افراد حساس، خود باید پس از چندین بار استفاده، اندازه مناسب جهت مصرف را برای خودشان پیدا کنند.
توضیحاتی درباره روایح با کیفیت (Fine Fragrance):
در بسیاری از خوشبو کننده های موجود در بازار از روایح صنعتی (Commercial Fragrance ها یا Functional Fragrance ها) استفاده می شود. بدین دلیل که این روایح ارزان قیمت است. در صنایع مختلف از این روایح برای پوشاندن بوی بد مواد شیمیایی استفاده می شود. مثلا در تولید پودر رختشویی. اما از طرفی روایح با کیفیت تری هم موجود است که معمولا در عطر و ادکلن ها و بعضی از لوازم آرایشی و بهداشتی با کیفیت استفاده می شود که به Fine Fragrance شهرت دارند. این روایح گران تر بوده اما از طرفی بسیار مرغوب تر هستند. شما می توانید هم رایحه لیموی صنعتی تهیه کنید و هم رایحه لیموی Fine Fragrance. در واقع Fine Fragrance ها کپی شده فرمولاسیون اصلی هستند. یعنی همان فرمول اصلی بوی پرتقال یا لیمو یا هر میوه و گل دیگری به صورت سنتزی تولید شده اند. به همین دلیل هم بسیار نزدیک به بوی طبیعی هستند و هم برای بدن ایجاد هیچ گونه آلرژی، اعم از سر درد، سرفه و… نمی کنند. البته ذکر این نکته لازم است که خود Fine Fragrance ها هم انواع مختلفی دارند. برای مثال در مورد محصول ما کیفیت این روایح به گونه ای است که در مورد بیشتر شان، رایحه بسیار نزدیک به رایحه طبیعی میوه یا گل مربوطه است و حس بسیار خوشایندی برای مصرف کننده ایجاد می کند. در واقع یکی از دلایلی که باعث شده تقریبا تمامی مشتریان ما حس رضایت بخشی درباره محصول داشته باشند استفاده از روایح با کیفیت یا همان Fine Fragrance هایی است که به دقت گلچین شده اند.
توضیحاتی درباره سلامت خوشبو کننده های عطرینه:
در حال حاضر انواع مختلفی از خوشبو کننده ها در بازار موجود است که دو نوع از رایج ترین آن ها نوع گازی و نوع آبی آن است. (انواع دیگر از جمله ژلی، چاپی یا کاغذی و… می باشند) نوع گازی اغلب بصورت کپسولی بوده و حاوی گازهای بی بوی بوتان و پروپان و مقداری رایحه می باشد. گاز تحت فشار در هنگام اسپری به همراه خود، مقدار کمی رایحه بیرون می آورد. معمولا تنفس این گازها در برخی افراد، سردرد و تنگی نفس ایجاد می کند. از طرف دیگر در نوع آبی آن مثل محصول اسپری خوشبو کننده هوا عطرینه، حلال اصلی، آب بوده و رایحه به همراه آب بیرون می آید. در مجموع، انواع آبی سالمتر بوده و برای مصرف کنندگان احساس خوشایندتری ایجاد می کنند.
توضیحاتی درباره ماندگاری خوشبو کننده های عطرینه:
ماندگاری روایح خوشبو کننده های عطرینه به عوامل متعددی بستگی دارد؛ از جمله حجم فضای محل مورد نظر، میزان تهویه هوا، نوع مواد موجود در محل، نوع رایحه مورد استفاده و… مسلما هر چه محل مورد نظر کوچکتر و با تهویه کمتر باشد ماندگاری رایحه در آنجا بیشتر خواهد بود. همچنین اگر موادی در محیط باشند که رایحه را در خودشان نگه می دارند مثل پرده، فرش، مبلمان و سایر مواد پارچه ای، ماندگاری رایحه بیشتر خواهد بود. مثلا اگر در طول روز حدود 5 پاف از محلول خوشبو کننده هوا عطرینه را با فواصل زمانی مساوی در یک سرویس بهداشتی خانگی اسپری کنید، رایحه ملایمی برای مدت 24 ساعت باقی خواهد ماند.
نکته ی مهم دیگر درباره ی ماندگاری روایح خوشبو کننده های عطرینه این است که اگر دقت کرده باشید بعضی از اماکن بوی خاصی می دهند که معمولا ضعیف و نامطبوع است و جالب اینکه افراد ساکن در آن محل، خودشان معمولا آن بو را احساس نمی کنند! حال اگر برای چند هفته از محلول خوشبو کننده عطرینه در این مکان ها استفاده شود بدلیل خاصیت خنثی کنندگی که دارد بوی رایحه عطرینه جایگزین بوی نامطبوع قبلی خواهد شد.
در نظرسنجی هایی که از مصرف کنندگان محصولات عطرینه به عمل آمده است ماندگاری روایح عطرینه، قابل قبول ارزیابی شده است.
در نهایت می توان بطور خلاصه محصول عطرینه را اینگونه تعریف کرد:
عطرینه، محصول سالمی است که از طریق ایجاد حسی از طبیعت، سلامتی و شادابی (ناشی از ارتباط با طبیعت) را برایتان به ارمغان می آورد.
در پایان تیم تحقیق و توسعه شرکت پردیس هوا رایحه با افتخار پاسخگوی هر سوال شما در این خصوص خواهد بود. با تشکر.
منبع مقاله: انواع خوشبو کننده ها و تفاوت های آن ها